De gemeente Den Haag streeft ernaar om binnen vijf jaar de wachttijd voor een woonwagenstandplaats terug te brengen naar het niveau van een grondgebonden sociale huurwoning.
Hiervoor moeten circa 80 nieuwe standplaatsen worden gerealiseerd. Deze ambitie staat beschreven in de Nota Haags Woonwagenbeleid 2024, die door het college van B&W ter vaststelling naar de gemeenteraad is gestuurd.
Wethouder Balster: “Geen woorden, maar daden”
“We hebben als stad lange tijd gefaald ten opzichte van de woonwagengemeenschap,” zegt wethouder Martijn Balster (Volkshuisvesting, Welzijn, Wijken en Zuidwest).
“Het is aan ons om met concreet beleid het vertrouwen te herstellen. In gesprekken met woonwagenbewoners horen we steeds hetzelfde: zij willen geen woorden, maar daden.”
Participatie en behoefte
In april 2024 voerde de gemeente gesprekken met bewoners op woonwagenlocaties om te toetsen of het gemeentebeleid aansluit bij hun wensen.
Uit deze gesprekken bleek dat uitbreiding van het aantal standplaatsen de hoogste prioriteit heeft.
Op dit moment zijn er in Den Haag 233 standplaatsen, verdeeld over 11 woonwagenlocaties en enkele kleinere locaties. Dit aantal is sinds 2009 niet veranderd.
Een woonbehoefteonderzoek uit 2020 bevestigde de behoefte aan ongeveer 80 extra standplaatsen. In 2025 wordt dit onderzoek herhaald, waarna het aantal benodigde standplaatsen eventueel kan worden bijgesteld.
Historische context
- 2014: De woonwagencultuur werd erkend als immaterieel erfgoed en opgenomen op de UNESCO-lijst.
- 2017: De Nationale Ombudsman bekritiseerde het zogeheten ‘uitsterfbeleid’ en riep op tot uitbreiding van standplaatsen.
- 2018: Het College voor de Rechten van de Mens bevestigde dat wonen in woonwagens essentieel is voor de cultuur en valt onder mensenrechten.
- 2020: Den Haag kondigde beleid aan voor de uitbreiding van standplaatsen en erkenning van familieverbanden.
- 2024: Op 29 mei oordeelde de rechtbank dat de wachttijd voor een woonwagenstandplaats binnen vijf jaar vergelijkbaar moet zijn met die voor een grondgebonden sociale huurwoning.
Kernpunten uit de Nota Haags Woonwagenbeleid 2024
De nota bevat een routekaart voor het woonwagenbeleid van de komende jaren. Belangrijke acties zijn:
- Uitbreiding van circa 80 nieuwe standplaatsen om wachttijden te verkorten.
- Een divers woningaanbod, waaronder sociale huurstandplaatsen, sociale huurwoonwagens en erfpacht/koopopties. Huurstandplaatsen en -woonwagens vallen onder woningcorporaties.
- Ontwikkeling van nieuwe, transparante toewijzingscriteria waarbij afstamming een rol speelt, om familieverbanden te bevorderen.
- Betere samenwerking tussen gemeente, woningcorporaties en bewoners.
- Verbetering van leefbaarheid en welzijn door gezonde en veilige woonomstandigheden te creëren en gemeentelijke voorzieningen te optimaliseren.
Serieuze uitdaging
Wethouder Balster erkent dat de uitbreiding een grote uitdaging is: “Den Haag groeit, maar de ruimte is beperkt. Toch moeten we dit realiseren. De woonwagengemeenschap heeft daar recht op.”
De eerste stappen zijn al gezet. Er is een nieuwe locatie gepland aan de Henri Faasdreef (24 plekken, waarvan 12 ter vervanging van de locatie aan de Energiestraat).
Ook is uitbreiding van de locatie Isabellaland met 8 standplaatsen vastgesteld. In de komende periode volgen meer voorstellen voor nieuwe locaties en uitbreidingen.
