Gemeente wil meewerken aan behoud van postzegelhandel Manuskowski

Postzegelhandel Manuskowski dreigt te verdwijnen door financiële problemen van de huidige winkelier. Daarmee dreigt ook een van de weinige overblijfselen van de vroegere Haagse Joodse buurt te verdwijnen. Dat mag niet gebeuren, vinden de raadsleden Lotte van Basten Batenburg (Haagse VVD), Judith Klokkenburg (ChristenUnie/SGP), Ralf Sluijs (Hart voor Den Haag), Kavish Partiman (CDA), Samir Ahraoui (PvdA), Hera Butt (GroenLinks), Adeel Mahmood (DENK), Lesley Arp (SP) en Robin Smit (Partij voor de Dieren). Het stadsbestuur is het met hen eens en zegt al stappen te hebben gezet om dit culturele erfgoed te behouden.

Interieur
Abraham Mozes Manuskowski begon zijn postzegelhandel in 1925 direct naast wat toen nog de Grote Synagoge was. Het huidige interieur van de winkel is nog nagenoeg identiek aan dat uit begin jaren vijftig, ontworpen en gemaakt door Co Brandes (1884- 1955). Het pand waarin de winkel is gevestigd, is op dit moment eigendom van Staedion. Het college onderschrijft de cultuurhistorische waarde van Manuskowski voor Den Haag. “Bij het Haags Gemeentearchief zijn stukken aanwezig waaruit de bijzondere culturele waarde van het gebouw van de postzegelhandel Manuszkowski aan de Wagenstraat 105 blijkt,” laat het college weten. Met Staedion zijn geen afspraken gemaakt over het behoud van dit cultureel erfgoed. Burgemeester en wethouders zeggen dat wel te gaan doen.

Zichtbaarheid
Bij de bespreking van de aanpak antisemitisme is gesproken over de wenselijkheid van een plek voor Joodse culturele leven en is tevens een motie aangenomen over een Joods Cultureel Kwartier, brengen de raadsleden het stadsbestuur in herinnering. Doel van de motie is om samen met de Haagse Joodse gemeenschap in overleg te treden met het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam om samen te werken aan een betere en aansprekende zichtbaarheid van de Joodse cultuur die Den Haag rijk was. Het pand aan de Wagenstraat 105, waar Manuskowski in is gevestigd, zou een uitermate passende en geschikte plek zijn om deze twee doelen te combineren, vinden de raadsleden.

Tentoonstelling
Er is een initiatief ontstaan dat als uitgangspunt heeft om het van oorsprong Joodse karakter van het winkelpand te behouden, inclusief het originele interieur en om het pand in te zetten om het Joodse leven in Den Haag beter zichtbaar te maken voor het algemene publiek. Dit willen de initiatiefnemers onder meer doen door een permanente tentoonstelling over het Joodse leven in Den Haag in de afgelopen eeuwen, maar ook moet er plek zijn voor activiteiten zoals lezingen en bijeenkomsten die passen bij de Joodse identiteit. Het college zegt zich daarin te kunnen vinden. En heeft de initiatiefnemers al gevraagd om een projectvoorstel. “Inmiddels hebben we bericht ontvangen dat er mogelijk ook een ander Joods initiatief is voor deze plek.”

Subsidieregeling
De gemeente heeft geen directe zeggenschap over het pand, benadrukken burgemeester en wethouders, “maar kan uiteraard wel meedenken en bijvoorbeeld de initiatiefnemers koppelen aan Staedion of andere relevante partners.” Mogelijk komen de initiatieven in aanmerking voor een subsidieregeling, zoals de regeling Verbinding en Antidiscriminatie.

Achtergrond
In mei 1940 woonden ongeveer 17.000 Joden in Den Haag, schetsen de raadsleden de achtergrond. Meer dan 12.000 van hen werden vermoord tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook veel overlevenden keerden niet terug naar Den Haag. Met hen verdween het leven uit de Joodse buurt in de Haagse Binnenstad. Veel gebouwen zijn in de decennia na de oorlog gesloopt en veel historische plekken zijn onherkenbaar veranderd. Alleen plakkaten, hoog op muren, herinneren nog aan de ooit levendige Joodse buurt.

Bron: denhaag.raadsinformatie.nl, 2-7-2025