Raadsleden: dakloze mensen worden onnodig benadeeld door opstapelende boetes

Al vaker heeft de gemeenteraad verduidelijking gevraagd over het beboeten van dakloze mensen, zeggen de raadsleden Robin Smit (Partij voor de Dieren), Judith Klokkenburg (ChristenUnie/SGP), Lesley Arp (SP), Marije Mostert (D66), Fatima Faïd (Haagse StadsPartij), Janneke Holman (PvdA) en Hera Butt (Groenlinks). En al vaker gaf het college volgens hen aan dat dakloze mensen niet worden beboet maar zorg krijgen, zo nodig met hulp en dwang. Dakloze mensen worden in de visie van burgemeester en wethouders niet onnodig benadeeld door opstapelende boetes horen de raadsleden, maar in de praktijk zeggen ze het tegendeel te zien. 

Stappen
De raadsleden verwijzen in hun vragen aan burgemeester en wethouders naar het artikel ‘Kap nou eens met het beboeten van dakloze mensen’ in NRC dat voorbeelden geeft van boetes aan dakloze mensen in Den Haag. En dus willen ze meer weten over hoe de politie en de gemeentelijke handhavers te werk gaan en over boetes aan dakloze mensen. En over welke stappen zijn ondernomen met maatschappelijke organisaties als het straatconsulaat en politie en de gemeentelijke handhavers. En hoe de politie, de buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s), de boswachters, het Straatteam en ambulante GGZ aan de slag gaan.

Dwang
Smit, Klokkenburg, Arp, Mostert, Faïd, Holman en Butt horen ook graag hoeveel dakloze mensen uiteindelijk vanwege de dwang van boetes alsnog hulp zoeken. Dan is het wat de raadsleden betreft goed om te weten of vooraf wordt nagegaan hoe passende hulp kan worden geboden, voordat een boete wordt uitgeschreven. “Als er geen passende hulp is, mensen op wachtlijsten staan of mensen simpelweg geen rechten hebben onder bepaalde wetgeving, worden er dan alsnog boetes uitgedeeld?”

BOA’s
In 2021 hielden 2 BOA’s zich exclusief bezig met dakloze mensen. De raadsleden vragen hoeveel dat er nu zijn en hoe die in goed contact blijven met dakloze mensen en belangenorganisaties. Politie en BOA’s zullen jaarlijks aandacht besteden aan hoe ze beter met dakloze mensen kunnen omgaan, nemen Smit, Klokkenburg, Arp, Mostert, Faïd, Holman en Butt aan. “Kunnen er concrete voorbeelden van acties worden gegeven, zowel bij de politie als bij de BOA’s?”

Sanctie
In eerdere schriftelijke vragen wordt gesproken over een sanctie opleggen bij aanhoudende overlast als andere interventies niet werken. Over aanhoudende overlast wordt gesproken als een persoon of personen, ondanks waarschuwingen en/of andere interventies, geen einde maakt aan de betreffende overlastvorm(en). Ook wordt in de afdoening van een eerdere motie aangegeven dat politie overgaat tot beboeten van dakloze mensen bij excessen. De raadsleden horen graag van het college welke andere interventies worden bedoeld. Meer specifiek willen ze weten welke definitie BOA’s en politie gebruiken om te beoordelen of iets aanhoudende overlast is. En: “Hoeveel boetes worden uitgeschreven door BOA’s aan dak- en thuisloze mensen per jaar en over welke soort overtredingen gaat het?”

Gedwongen
Dakloze mensen leven gedwongen in de openbare ruimte, geven de raadsleden aan. “Sommige dakloze mensen slapen zelfs gedwongen op straat door de overvolle maatschappelijke opvang. Bezwaar maken tegen boetes gebeurt nu stelselmatig door maatschappelijke organisaties om te voorkomen dat dakloze mensen tijdens hun herstel te kampen krijgen met opstapelende boetes die hun nieuwe toekomst kunnen dwarsbomen.” Bij boetes van de gemeente wordt in de afhandeling van bezwaren altijd gekeken naar de individuele omstandigheden. Maar de gemeente kan boetes van de politie en zogeheten combi-boetes niet kwijtschelden.

Toezegging
Smit, Klokkenburg, Arp, Mostert, Faïd, Holman en Butt vragen het stadsbestuur waarom buitenslaapboetes nog worden uitgedeeld terwijl dit volgens een eerdere toezegging niet zou gebeuren. Er zijn volgens hen allerlei handelingen die daklozen noodgedwongen in de openbare ruimte moeten doen. Ze willen weten wat in zulke situaties van de politie en de BOA’s wordt verwacht. De raadsleden zijn benieuwd hoeveel boetes daadwerkelijk worden geïnd. “Kan het college aangeven hoeveel kosten gepaard gaan met het beboeten van dakloze mensen in termen van handhaving, administratie van boetes en opvolging daarvan?” Het eerder genoemde NRC-artikel geeft volgens de raadsleden aan dat boetes aan dak- en thuisloze mensen worden verhoogd bij niet betalen en alsnog worden geïnd door de registratie in het CJIB-systeem; ook bij inschrijving van een nieuw adres.

Bron: denhaag.raadsinformatie.nl, 24-3 2025